سال ۱۴۰۰ برای جامعه گیم ایران، تفاوت چندانی با سال ۹۹ نداشت. گیمرها علاوه بر رنج کشیدن از گران شدن قطعات سخت‌افزاری، جدیداً سرعت اینترنتشان هم کمتر از قبل شده. بازی‌های ایرانی، وضعیت مطلوبی ندارند، با موانعی که بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای در ابتدای سال «تولید، پشتیبانی‌ها و مانع‌زدایی‌ها» بر سر راه بازیسازان گذاشت، تعداد افرادی که برای استودیوهای خارجی یا تنها برای بازار بین‌المللی، بازی می‌سازند، بیشتر شد.

بازیسازان ایرانی نیز کارشان از قبل سخت‌تر شده. از طرفی تحریم‌ها باعث شده تا کار کردن برای بازار بین‌المللی، پر از چالش و دشواری باشد و از طرف دیگر، بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای با تغییر نوع نظارت خود، باعث پدید آمدن نظارت سلیقه‌ای، افراطی، منسوخ‌شده و زمان‌بر شده است.

ویروس کرونا که هنوز ریشه‌اش خشک نشده، اگرچه زمان استفاده از بازی‌های ویدیویی و حتی تعداد گیمرها را بالاتر برده، اما باعث شده تا خیلی از استودیوها، هنوز به‌صورت دورکاری، مشغول پروژه‌ها باشند و یا مبتلا شدن یک نفر، بخشی از کار را متوقف کند که همین امر، تولید بازی‌ها را کند کرده است.

تصمیم‌ها و استراتژی که در اوایل دهه ۹۰ برای بازی‌های ایرانی گرفته شد، در حال حاضر شاهد خروجی آن هستیم. حتی تعداد بازی‌های موبایلی درخور، بسیار کمتر از قبل شده و همینطور تولید بازی‌های رایانه‌ای (PC) چندین سال است که اوضاع خوبی ندارد؛ یعنی یا بازیسازان برای گیمرهای ایرانی بازی نمی‌سازند یا تعداد بازی‌های PC که مطابق علایق گیمرهای ایرانی باشد، کم است یا حتی در ایران به دلیل ممیزی‌ها و یا به تصمیم ناشر و استودیو سازنده، عرضه نمی‌شوند.

تعداد بازی‌های قابل‌قبول ایرانی برای داوری امسال نسبت به سال پیش، کاهش داشته و مجبور به حذف بعضی از بخش‌ها، به دلیل نبود یا کمبود بازی شدیم.

شاید الآن با خود بگویید، در اول متن گفتی که سال ۱۴۰۰ با پارسال تفاوت چندانی نداشته، اما بعدش مشکلات جدیدی را به مشکلات پارسال اضافه کردی. درست است، شاید مشکلات دیگری نسبت به پارسال اضافه شده باشد، اما اتفاقات خوبی هم در این میان، مثل بیشتر شدن تولید بازی PC نسبت به سال ۹۹ افتاده است که سبب این همسانی شده.

در کل که انسان به امید زنده است و ما هم امیدواریم با روی کار آمدن افراد دغدغه‌مند و متخصص، صنعت بازی در ایران، احیا شود.

بهترین بازی‌های ایرانی سال ۱۴۰۰ از نظر گیمین

بهترین بازی ژانر ماجرایی: کانال سکوت

ژانر ماجرایی، همیشه محبوب بازیسازان ایرانی بوده و بازی‌های خوبی در این چند سال ساخته شده است. بازی‌های ماجرایی امسال نیز، از این قاعده مستثنی نیستند. بازی کانال سکوت، اثر استودیو لکسیپ گیمز، یک بازی ترسناک ماجرایی است که شما را در نقش روزنامه‌نگاری خبره، به نام جان مارتین می‌گذارد. معماهای خلاقانه، محیط‌های متفاوت و باجزئیات، خلق لحظات میخکوب‌کننده، اتمسفر و صداگذاری مناسب، باعث برتری کانال سکوت نسبت به آثار دیگر شده است.

بهترین بازی ژانر تفننی: دیوار شگفت‌انگیز

تعداد بازی‌های ژانر تفننی، نسبت به دیگر ژانرها، طبیعی است که بیشتر باشد. از بازی‌های آنلاین ساده گرفته تا آثاری کژوال و آفلاین که هدف آن‌ها، سرگرم کردن مخاطب است. دیوار شگفت‌انگیز، ساخته‌ی استودیو Infinity Planet است که بازی درستش کن را هم امسال همراه خود دارد. دیوار شگفت‌انگیز، ظاهر کاملاً ساده‌ای دارد و سرعت و عکس‌العمل شما را در قالبی خلاقانه به چالش می‌کشد. این بازی کاملاً اعتیادآور است و با توجه به ‌سادگی آن، دوست دارید رکوردهای جدیدی را ثبت کنید؛ این همان چیزی است که ما در ژانر تفننی، انتظار آن را داریم.

بهترین بازی ژانر استراتژی: تسخیرگران

یکی از عجیب‌ترین اتفاقات امسال، کاهش چشمگیر بازی‌های استراتژی درخور بود. چیزی که در سال‌های قبل، شاهد آن نبودیم. تسخیرگران، تنها عنوان قابل تقدیر و مستحق این عنوان است. استودیو باباردو با بازی تسخیرگران، توانسته با طراحی هنری پویا، گیم پلی خلاقانه و اعتیادآور، بهترین بازی استراتژی امسال باشد. نسخه حال حاضر تسخیرگران، کاملاً آفلاین است، اما با این وجود، شما را جذب خود می‌کند. با اضافه شدن قابلیت آنلاین و پشتیبانی درست از بازی، تسخیرگران را می‌تواند به یکی از بهترین بازی‌های موبایلی تبدیل کند.

بهترین بازی ژانر پلتفرمر: شکست داعش

در سال قبل، یکی از ژانرهایی که مجبور به حذف آن شدیم، ژانر پلتفرمر بود. خوشبختانه امسال، چند عنوان درخور تولید شده که توانستیم این بخش را مجدداً بازگردانیم. شکست داعش، اثر استودیو جوادی گیمز، یک بازی با گرافیک پیکسلی در سبک شوتر پلتفرمر و یادآور بازی‌های کلاسیک این سبک است. روایت داستان بازی، مانند سایر بازی‌های ایرانی با این زمینه، کلیشه‌ای و خشک نیست. کنترل بازی، روان و لذت‌بخش است و محیط و سلاح‌های بازی، دارای تنوع خوبی هستند و بازی برایتان خسته‌کننده و تکراری نمی‌شود. شکست داعش، حداقل جزو ۵ بازی برتر موبایلی سال ۱۴۰۰ محسوب می‌شود.

بهترین بازی ژانر اکشن: مختار: فصل قیام

مختار: فصل قیام، ساخته‌ی رسانا شکوه کویر که احتمالاً نام آن را شنیده‌اید، دومین فصل از سه‌گانه سفیر عشق است که فصل اول آن، عنوان بازی سال ۹۹ را از نظر گیمین کسب کرده بود. طراحی هنری واقع‌گرایانه محیط بازی، همانند سفیر عشق، مثال‌زدنی است. هسته و شاکله گیم پلی سفیر عشق، در مختار: فصل قیام نیز با تغییرات اندکی مانند سریع‌تر شدن مبارزات، حفظ شده است. از طرفی، مشکلات فنی بازی کمتر شده و در مجموع اکشن بهتری را تجربه می‌کنیم.

بهترین بازی از نظر داستان و روایت: کانال سکوت

داستان کانال سکوت، از آن دسته داستان‌هایی است که در ابتدا بسیار کلیشه‌ای به‌نظر می‌رسد، اما با ادامه بازی، متوجه ایده داستانی خوب و روایت درگیرکننده آن خواهید شد. از نکات قابل‌توجه در داستان‌سرایی این اثر، حق انتخاب مخاطب برای داشتن برداشت‌های مختلف است. همچنین بازی دارای دو پایان اصلی و مخفی است و پایان‌بندی آن، نویدبخش ادامه این سری بازی است.

بهترین بازی از نظر فنی: کانال سکوت

این عنوان را پارسال هم لکسیپ گیمز با بازی اتاق تاریک، توانسته بود کسب کند. محیط‌های بعضاً تاریک کانال سکوت، صحیح و باجزئیات طراحی ‌شده‌اند، اما با این حال، شما می‌توانید با یک سیستم کاملاً معمولی، این بازی را در بالاترین حد گرافیکی، به‌راحتی تجربه کنید. در آخرین نسخه بازی، شاهد باگ خاصی نیستیم. موتور بازی نیز یونیتی است و لکسیپ گیمز نشان داده است که کارش را در بحث فنی، به‌خوبی بلد است.

بهترین بازی از نظر طراحی هنری: مختار: فصل قیام

این عنوان را سال پیش، سفیر عشق کسب کرده بود. امسال نیز، فصل دوم این سه‌گانه، یعنی مختار: فصل قیام، برازنده بهترین بازی از نظر طراحی هنری است. در این بازی علاوه بر کوفه، محیط‌های جدیدی همچون مکه به بازی اضافه شده است که از طراحی واقع‌گرایانه و باجزئیات خوبی، برخوردار است. نکته قابل‌توجه دیگر، زمان کوتاه ساخت این بازی است. در این بین، بازی فرمانده مقاومت: نبرد آمرلی، اثر منادیان بصیرت، از نظر طراحی هنری، قابل تقدیر است.

بهترین بازی از نظر موسیقی: مختار: فصل قیام

در سال پیش، این بخش را با عنوان بهترین بازی از نظر صداگذاری و موسیقی دیده‌اید. امسال موسیقی و صداگذاری و دوبله را از هم جدا کردیم، زیرا عنوانی را شایسته ندانستیم که هم موسیقی و هم صداگذاری و دوبله خوبی داشته باشد. پیشرفت مختار: فصل قیام را از نظر موسیقی، می‌توان به‌وضوح نسبت به نسخه قبل، حس کرد. موسیقی‌های کاملاً متناسب با حال و هوا و اتمسفر بازی، خصوصاً در مبارزات و لحظات اکشن، لذت نابود کردن دشمنان را دوچندان می‌کند.

بهترین بازی از نظر صداگذاری و دوبله: مهدیار ۳: قسمت دوم

مهدیار ۳: قسمت دوم، محصول استودیو بازیسازی مهدی‌یار، به‌خوبی از دوبلورهای حرفه‌ای خود استفاده کرده و با دیالوگ‌های مناسب و موسیقی قابل‌قبول و صداگذاری بجا و درست، شایسته این عنوان است. در بین بازی‌های دیگر، بازی من دزد نیستم، اثر استودیو گلیم گیمز، دوبله و صداگذاری خوبی در ابعاد کوچک‌تر دارد که قابل تقدیر است.

بهترین بازی از نظر نوآوری و خلاقیت: مهدیار ۳: قسمت دوم

مهدیار ۳: قسمت دوم، مجموعه‌ی خوبی را در سبک ماجرایی، می‌تواند به گیمرها ارائه دهد. این بازی، طراحی هنری زیبا و داستان درگیرکننده‌ای دارد. اگرچه معماهای بازی چندان سخت نیستند و علت آن این است که توجه ویژه‌ای به رده سنی کودکان شده است، اما داستان‌محور بودن بازی، باعث شده تا افراد دیگری را با رده سنی‌های بالاتر هم جذب کند. نکته قابل‌توجه که در کمتر بازی ایرانی‌ای دیده‌ایم، ارائه آموزه‌های فرهنگی و اخلاقی، به‌صورت غیرکلیشه‌ای است که مهدیار ۳: قسمت دوم، آن را به‌خوبی انجام می‌دهد.

بهترین بازی در جریان (On Going): بزن بهادر

بازی بزن بهادر، بهترین بازی استراتژی سال ۹۹ از نظر گیمین است که استودیو تتراپازل، آن را توسعه داده. بزن بهادر با به‌روزرسانی‌های متوالی و تغییرات مفید در بازی، پشتیبانی و روابط عمومی صحیح، مارکتینگ هدفمند، برگزاری مسابقات مختلف و حرفه‌ای بین کاربران، ارائه بازی روان و بدون باگ‌های آزاردهنده و مشکلات فنی، توانسته تعداد کاربران فعال خود را نسبت به سال قبل، بسیار بیشتر کند و درصد رضایت کاربران خود را بالاتر ببرد.

مورد انتظارترین بازی: ناصر

بازی ناصر (Naser: Son of Man) یکی از مورد انتظارترین بازی‌ها است که مورد تحسین گیمرها در سراسر جهان قرار گرفته. تلفیق و استفاده از المان‌های تخیلی با چاشنی تاریخی در داستان و طراحی هنری، بازی ناصر را بیش از پیش، جذاب کرده است. گیم پلی شوتر دوبعدی ناصر که از بازی‌های بزرگ دنیا الهام گرفته شده، جذابیت آن را دوچندان می‌کند. موفقیت‌های بزرگی، پیش روی بازی ناصر و استودیو Enlightened Robot Entertainment در بازار بین‌المللی است.

بهترین بازی از نگاه مردم: مختار: فصل قیام

از ابتدای اسفندماه، همانند سال گذشته، نظرسنجی در وب‌سایت گیمین قرار دادیم که ۵ بازی مختار: فصل قیام، فرمانده مقاومت: نبرد آمرلی، کانال سکوت، تسخیرگران و مهدیار ۳: قسمت دوم، نامزدهای آن بودند. این عنوان، با رأی نیمی از مخاطبین رسانه گیمین، به بازی مختار: فصل قیام رسید.

بازی سال: کانال سکوت

لازم است توضیحی درباره «بهترین بازی سال» با «بازی سال» بدهم. این دو عنوان با یکدیگر متفاوت است. در «بازی سال» علی‌رغم توجه به بهترین بودن در بخش‌های مختلف، اعم از داستان و روایت، طراحی هنری، فنی و… جریان سازی اولویت خاصی دارد. کانال سکوت علاوه بر داستان و روایت درگیرکننده، طراحی هنری با جزئیات خوب و در عین حال بهینه بودن بازی، صداگذاری و موسیقی متناسب با اتمسفر بازی، گیم پلی ترسناک و معمایی خوبی دارد که لحظات میخکوب‌کننده‌ای را خلق می‌کند. از سال ۱۳۷۴ که اولین بازی تجاری ایرانی ساخته شده تا به الآن، عناوین زیادی را با المان‌های ترسناک تجربه کرده‌ایم، اما بازی‌های ایرانی کمی، اختصاصاً به ژانر ترسناک پرداخته‌اند. کانال سکوت، قدمی رو به جلو در ژانر اصلی ترسناک، در بین بازی‌های ایرانی محسوب می‌شود.