حمزه آزاد دبیر جشنواره بازیسازان مستقل ایران و مدیرعامل شرکت میو گیمز و بازیسازان جوان است که در تاریخ ۱۷ فروردین ۱۴۰۰، به‌عنوان اولین مهمان مصاحبه‌های رسانه گیمین، در گروه عمومی گیمین، حضور پیدا کرد.
- از نظر حمزه آزاد، راه صنعتی شدن بازی‌های ویدیویی در ایران چیست؟
برای صنعتی شدن، حلقه‌های مختلفی باید شکل گیرد تا کنار یکدیگر، زنجیره صنعت بازی‌های ویدیویی در ایران، شکل بگیرد. آموزش، فرهنگ‌سازی، زیرساخت‌ها، سرمایه‌گذاری، دانش و تجربه و… عوامل مهمی در این شکل‌گیری هستند.
صنعتی شدن بازی در ایران، عزم جدی می‌خواهد که باید مطالعه دقیقی، روی کشورهایی که این صنعت در آنجا، به‌خوبی شکل گرفته، انجام شود. متأسفانه در حال حاضر، هم به دلیل تحریم‌ها، کم‌کاری‌ها و بی‌توجهی‌ها، این صنعت به صورت کامل شکل نگرفته است.
- به نظر شما، بهترین بازی ایرانی که تا به الآن منتشر شده چیست؟
بهترین بازی، معیارهای مختلفی دارد و برای هر کسی فرق می‌کند. در خصوص ایرانی‌ها، بازی گرشاسپ، واقعاً جریان ساز بود.
- چندین پیش در شبکه‌های اجتماعی، اعلام کردی که به کشور ترکیه مهاجرت کردی، صنعت بازی‌های ویدیویی در ترکیه نسبت به ایران به چطور است؟
در کشور ترکیه، واقعاً صنعت بازی‌های ویدیویی وجود دارد و هم زیرساخت‌ها و مباحث آموزشی، ارتباطات و تبادل بین‌المللی، شبکه جهانی و سرمایه‌گذاری مناسبی به وجود آمده است.
درنتیجه، شرکت‌های بزرگی از دل گیم ترکیه بیرون آمده و در حال رشد هستند. تحریم نبودن و وصل بودن به بازار جهانی و امکان سرمایه‌گذاری جهانی، خیلی باعث پیشرفت این صنعت در ترکیه شده است.
- چند بازی تا به الآن تولید و منتشر کردی؟ بخشی از بازی‌هایی که تولید کردی، بازی‌های سفارشی بودند، اگر کسی بخواهد پروژه سفارشی بسازد، چطور باید آن سفارش‌دهنده را پیدا کند؟
فکر کنم حدود ۵۰ عنوانی شده است. برای پروژه‌های سفارشی، طرح خوب و نیازسنجی، همچنین ارتباطات و رزومه مناسب، مؤثر هستند. مذاکره درست، بسیار مهم است و باید خودتان، پیشنهاد دهید و بازاریابی کنید.
- به‌منظور نشر بازی‌های ایرانی در بازار بین‌الملل، در رویدادهای B2B ترکیه‌ای شرکت کرده بودی، در حال حاضر به چه نتیجه‌ای رسیدی و هدفت چیست؟
بله زیرساخت‌های انتشار بین‌المللی، کاملاً مهیا شده و شرکت میو گیمز در استانبول، ثبت شده است و همه حساب‌های انتشار در استورهای مختلف، حتی PC و کنسول‌ها، در دسترس است و به‌زودی فراخوان جذب بازی‌ها برای انتشار، اعلام می‌شود.
- جشنواره بازیسازان مستقل ایران چیست و با چه هدفی تأسیس شد و در حال حاضر در چه مرحله‌ای قرار دارد؟ فراخوان پنجمین دوره هم آغاز شده است، اهداف پنجمین دوره جشنواره چیست؟
جشنواره بازیسازان مستقل ایران، برای دیده شدن و شکل‌گیری شبکه بازیسازان مستقل در ایران، راه‌اندازی شد و بیشتر رویکرد تجاری‌سازی و شبکه‌سازی دارد. زمانی که ما شروع کردیم، محفلی برای عرض اندام بازیسازان مستقل و جدی گرفتن آن‌ها، وجود نداشت و این جشنواره خیلی به شناخته شدن بازیسازان مستقل، کمک کرد.
در پنجمین دوره از جشنواره، همان اهداف گذشته را دنبال خواهیم کرد، با این تفاوت که کمک برای ورود به بازار بین‌المللی هم به اهداف جشنواره، اضافه شده است. قرار است در این راه، بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای و معاونت علمی ریاست جمهوری، از بازی‌های خوب، حمایت مادی و معنوی کنند.
- شرکت بازیسازان جوان با شرکت میو گیمز، متفاوت است یا صرفاً نام بین‌المللی این شرکت است؟ در حوزه ساخت بازی، چه اهدافی را دنبال می‌کنی و آیا بازی برای پلتفرم رایانه‌های شخصی، نمی‌سازی؟
بله کاملاً متفاوت هستند و ساختار حقوقی متفاوتی دارند. امسال، یک بازی کراس پلتفرم با قابلیت آنلاین، عرضه خواهیم کرد.
- آیا در بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای فعالیت داشتی؟ عملکرد بنیاد را چطور می‌بینی و به نظرت بنیاد بازی‌ها در سال ۱۴۰۰ باید چه اقداماتی کند؟
خیر، فعالیتی در بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای نداشتم و از طریق شرکت خصوصی یا دانشگاه، همکاری مشترکی داشتیم؛ ولی تا به امروز در آنجا کار نکردم و منفعت مالی یا دریافتی از بنیاد نداشتم.
اقدامات که هرچه انجام دهند، باز هم کم است. مانع زدایی، کمک به شکل‌گیری زیرساخت‌ها و سرمایه‌گذاری و ورود به بازار جهانی بازی‌ها، اقداماتی هستند که باید انجام دهند. بنیاد ملی بازی‌ها، اگر بخواهد، می‌تواند عمل کند. برای به وقوع افتادن این اتفاق، باید تلاش و مطالبه کرد.
سؤالات مخاطبین از حمزه آزاد:
- با توجه به فعالیت آقای حمزه آزاد طی این چند سال، وضعیت عمومی درآمدزایی بازیسازی را چطور ارزیابی می‌کنند؟
دو مقوله وجود دارد: بازار ایران و بازار جهانی، بازار ایران محدود هست، ولی موفقیت در آن، آسان‌تر است، چون بستر آن، مارکت‌هایی مثل کافه بازار و مایکت و… هستند که با آمدن در صفحه اول، می‌توانید مخاطب زیادی جذب کنید.
بازار جهانی، بسیار بزرگ است و در صورت موفقیت، به‌شدت درآمد خوبی دارد، ولی مخاطب جذب کردن و دیده شدن در آن، سخت‌تر است (همه این‌ها با فرض اینکه بازی خوب و اصولی ساخته شود).
درکل، بازیسازی شغل بسیار خوبی است که اگر تخصص داشته باشید، هیچ‌وقت بیکار نخواهید بود و همه جای دنیا برای شما کار است.
- بهترین منبع برای یادگیری بازیسازی از نظر شما چیست؟
تمرین عملی، همراه با ساخت پروژه که باعث افزایش تخصص‌ها می‌شود. البته بخش‌های بازیسازی زیاد است.
- چرا بازیسازان مستقل (چه ایرانی و چه خارجی) کمتر سراغ بازی‌های بزرگ می‌روند؟
بازیسازان مستقل، باید زمان و منابع زیادی را صرف ساخت بازی کنند. بازیسازان مستقل، بیشتر دنبال ساخت بازی‌های خلاقانه هستند.
- اخیراً بیانیه‌ای، مبنی بر اعتراض بازیسازان ایرانی نسبت به محدودیت‌های فکری و چهارچوبی ایجاد شده توسط بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای شکل گرفته است. به نظر شما، بازیسازان ایرانی، خارج از فشارهای تحریم تا چه میزان از نهادهای داخلی، محدود می‌شوند؟
بله بنده هم یکی از امضاکنندگان کارزار حمایت از صنعت بازی بودم. متأسفانه این مجوز بازی‌ها و سخت‌گیری‌های ممیزی در محتوای بازی‌ها، بسیاری از بازیسازان را کلافه کرده و به همین دلیل، این کارزار راه افتاده است. همه این‌ها، روی مهاجرت دوستان بازیساز، تأثیر می‌گذارد.
- در حال حاضر به چه مهارتی در میو گیمز نیاز دارید؟
برنامه‌نویس یونیتی، اگر هوش بالا و اشتیاق به یادگیری و پیگیری داشته باشد، در هرزمانی توی تیم ما، برایشان جای هست.
- گیمین را دنبال می‌کنی؟ فعالیت گیمین را چطور می‌بینی و پیشنهاد یا انتقادی داری که بتوانیم استفاده کنیم؟
خداقوت به شما و دوستانتان، پشتکار، تلاش، پیگیری و آپدیت بودن، می‌تواند به ارتقاء جایگاه گیمین، کمک کند.
حمزه آزاد را می‌توانید در اینستاگرام دنبال کنید
سلام،ممنون بابت مصاحبه.اگه میشه با آقای فصیحی هم یه مصاحبه درباره بازی فرزندان مورتا و اینکه کی قراره دوبله فارسی اضافه بشه کنید