یک قرن گذشت و وارد قرن جدید شدیم. با خودم فکر کردم که چه خوب است بهترین بازیهای ایرانی قرن چهاردهم را در تحریریه گیمین بررسی و ۱۰ بازی برتر را با همکاری و مشورت یکدیگر انتخاب کنیم؛ اما صنعت بازیسازی در ایران، قدمت زیادی ندارد که بخواهیم تمام بازیهای قرن را بررسی کنیم، پس بهترین گزینه، بررسی بازیهای یک دهه اخیر بود. با گیمین و بهترین بازیهای ایرانی یک دهه اخیر همراه باشید.
قبل از اینکه به سراغ بازیها برویم، خوب است که بگویم ما در این لیست، محدودیت ۱۰تایی گذاشتیم و فقط میتوانستیم از بازیهایی که از سال ۱۳۹۱ تا ۱۴۰۰ منتشر شدهاند، ۱۰ بازی برتر را انتخاب کنیم.
این لیست با همفکری من (محمدمهدی مصری)، آرش حکیمی و حسین امان اللهی آماده شده که از افراد خبره در تجربه بازیهای ایرانی محسوب میشوند. جالب است بدانید که انتخاب این ۱۰ بازی، به هیچ عنوان آسان نبود و بعضی از بازیها خیلی نسبت به یکدیگر نزدیک بودند و در آخر با مشورت در تحریریه و نزدیک کردن نظرها، توانستیم این لیست جذاب را آماده کنیم.
دو نکتهای که حائز اهمیت میباشد، این است که ما حتی میتوانستیم بیش از ۲۰ بازی ایرانی برتر یک دهه اخیر را هم انتخاب کنیم و این نشاندهنده این است که در ۱۰ سال اخیر، بهصورت متوسط، حداقل ۲ بازی هر سال در سطح بینالمللی داشتیم؛ در حالی که نه «صنعت» بازیهای ویدیویی در ایران شکل گرفته و نه قدمت زیادی دارد. از طرفی نسبت به این خروجیها، آنطور که باید و شاید، از سوی مسئولان مربوطه، بهویژه در چند سال گذشته، حمایتهای کافی صورت نگرفته و اندک حمایتها نیز در مسیر درستی قرار نداشته و همچنین موانع زیادی در چند سال اخیر بر سر بازیسازان ایرانی گذاشته شده که این آمار در این شرایط نابسامان، امیدوارکننده و بسیار قابل توجه است.
نکته دوم، این است که بهمرور زمان، کیفیت بازیها رشد بسیار خوبی داشته، اما از طرفی، بازیهای ایرانی در اوایل دهه ۹۰، رقابت بیشتری با هم داشتند که این رقابت، تقریباً از اواسط دهه ۹۰، کمرنگ شده و تأثیر منفیای را گذاشته است. دقیقاً این نتیجه همان سیاستهایی است که بنیاد ملی بازیهای رایانهای در اوایل دهه ۹۰ در پیش گرفت و در حال حاضر شاهد خروجی آن هستیم.
این شما و این بهترین بازیهای ایرانی یک دهه اخیر از نظر گیمین
۱- مبارزه در خلیج عدن
- سازنده: استودیو آمیتیس
- پلتفرم: رایانههای شخصی
- سال انتشار: ۱۳۹۱
بازی مبارزه در خلیج عدن، جزو بهترین بازیهای شوتر اول شخص ایرانی محسوب میشود که در سال انتشار خود، حداقلهای لازم را برای یک تجربه مطلوب به همراه داشت.
مبارزه در خلیج عدن پس از عرضه، مورد استقبال گیمرهای ایرانی قرار گرفت و یکی از پرفروشترین بازیهای ایرانی شد.
داستان بازی، روایتی است از نبرد تکاوران نیروی دریایی ارتش ایران، در برابر دزدان دریایی منطقه خلیج عدن که اقدام به ربودن کشتیها و نفتکشهای تجاری عبوری از این منطقه میکنند.
گان پلی قابلقبول، صداگذاری واقعگرایانه سلاحها و موسیقی عالی تلفیق از سازهای سنتی و مدرن هیجانانگیز، مبارزه در خلیج عدن را تبدیل به یک اثری کرده که هنوز هم تجربه آن لذتبخش است.
۲- شبگرد: طلوع تاریکی
- سازنده: استودیو پردیس گیم
- پلتفرم: رایانههای شخصی
- سال انتشار: ۱۳۹۳
بازی شبگرد: طلوع تاریکی، داستان ابرقهرمان دوستداشتنی ایرانی را روایت میکند که قطعاً جزو محبوبترین بازیهای ایرانی محسوب میشود.
شبگرد در بین بازیهای ایرانی، جزو بهترینها در مقوله داستان و روایت است که شاید همچین شخصیتپردازی حرفهای را در کمتر بازی ایرانی ببینید. موسیقی عالی و صداپیشگی بهیادماندنی دوبلورهای شبگرد، بهخصوص محمدرضا علیمردانی، در این زمینه بسیار تأثیرگذار بوده است.
قطعاً شبگرد، بهترین بازی شوتر سوم شخص ایرانی است که اگر آن را هنوز تجربه نکردید، حتماً به سراغ آن بروید، چرا که هنوز هم تجربهی این بازی، لذتبخش و بهیادماندنی است. امیدواریم ادامه این بازی، در یک روزی ساخته شود.
- خرید بازی شبگرد: طلوع تاریکی
- آنتی ناخونک به بازی شبگرد: طلوع تاریکی
- نقد و بررسی بازی شبگرد: طلوع تاریکی
۳- ارتشهای فرازمینی
- سازنده: استودیو راسپینا
- پلتفرم: رایانههای شخصی
- سال انتشار: ۱۳۹۴
ارتشهای فرازمینی در سبک شوتر اول شخص است که داستان جنگ بشریت بر سر انرژی را روایت میکند. مهمترین عامل در ارتشهای فرازمینی، جلوههای بصری و نورپردازی فوقالعاده است که در سال انتشار خود، نسبت به بازیهای ایرانی، بینظیر بود.
ارتشهای فرازمینی هم جزو بازیهای محبوب ایرانی محسوب میشود که میتواند تجربه خوبی را از یک بازی شوتر مستقل برای شما به ارمغان بیاورد.
۴- شمشیر تاریکی: آخرین جنگاور
- سازنده: استودیو فن افزار
- پلتفرمها: رایانههای شخصی، پلی استیشن ۴، اکس باکس وان، اندروید، IOS
- سال انتشار: ۱۳۹۴
بازی ایرانی شمشیر تاریکی: آخرین جنگاور در سبک اکشن پلتفرمر است که شما را به شرق و در شخصیت نینجایی به نام «کورو» میبرد.
گیم پلی بازی، سریع، روان و لذتبخش است و استانداردهای لازم را بهعنوان یک بازی اکشن پلتفرمر دارد. موسیقیها، کاملاً همراه گیم پلی هستند و هیجان آن را مضاعف میکنند.
جلوههای بصری و شرقی بازی، کاملاً شما را مجذوب خود میکند و داستان بازی در حد خود، قابلقبول است و بهصورت کمیک روایت میشود.
- خرید بازی شمشیر تاریکی: آخرین جنگاور از هیولا
- ناخونک به بازی شمشیر تاریکی: آخرین جنگاور
- نقد و بررسی بازی شمشیر تاریکی: آخرین جنگاور
۵- ۴۱۱۴۸
- سازنده: مهدی فنائی
- پلتفرمها: اندروید، رایانههای شخصی
- سال انتشار اپیزود اول: ۱۳۹۳
- سال انتشار اپیزود آخر: ۱۳۹۵
بازی ۴۱۱۴۸ در سبک ماجرایی و اشاره و کلیک است که یک داستان درگیرکننده و پر رمز و راز را روایت میکند. شخصیتپردازی در ۴۱۱۴۸ دقیقاً همان چیزی است انتظار داریم و در این زمینه بسیار خوب کار شده است؛ بهطوری که میتوانیم از لحاظ داستان و شخصیتپردازی، ۴۱۱۴۸ را جزو بهترین بازیهای ایرانی بدانیم.
بازی ۴۱۱۴۸ را میتوانیم یک اثر جریان ساز نیز یاد کنیم؛ چرا که پس از انتشار این بازی، افراد بسیار زیادی به کار کردن در حوزههای مختلف گیم، بهویژه بازیسازی، علاقهمند شدند و در آن بازه زمانی، فروشگاههای دیجیتالی اندروید، پر از کلونهای ۴۱۱۴۸ شد و آموزشهای زیادی با عنوان «ساخت بازیای مانند ۴۱۱۴۸» ساخته شد. از طرفی گیمرها، بازیهای ایرانی و بازیهای موبایلی را جدیتر گرفتند و اتفاقات جالب و حتی حاشیه برانگیزی در آن سالها افتاد.
۶- انگاره
- سازنده: مهدی بهرامی
- پلتفرم: رایانههای شخصی
- سال انتشار: ۱۳۹۶
انگاره، مثال بسیار خوبی از یک بازی مستقلِ موفق و کاملاً ایرانی است. اثری که به گفته سازنده بازی، الهام گرفته از کشفیات خواجه نصیرالدین طوسی است.
یکی از نقاط قوت و بسیار تأثیرگذار انگاره، موسیقی دیوانه کننده و اصیل ایرانی آن است. گیم پلی بازی، تلفیقی از ریاضیات و هنر ایرانی اسلامی است که الگویی را به شما نشان میدهد و باید نقطه مناسب برای رسیدن به آن الگو را مشخص کرده تا بهدرستی ترسیم شود.
اگر در یک جمله بخواهیم انگاره را تعریف کنیم، باید بگوییم که بازی انگاره، یک اثر مستقل، نوآورانه، خلاقانه و اصیلِ ایرانی است.
۷- فریاد آزادی: تنگستان
- سازنده: استودیو پژواک
- پلتفرم: رایانههای شخصی
- سال انتشار: ۱۳۹۶
فریاد آزادی، یکی از بهترین بازیهای شوتر اول شخص ایرانی است که سرنوشت تلخی دارد. بازیای که در همان اوایل دهه ۹۰، آماده عرضه بود، اما مشکلات نشر فیزیکی، مانع انتشار آن شدند و بعد از گذشت چند سال، بالاخره در سال ۱۳۹۶ با روی کار آمدن فروشگاه هیولا، این بازی بهصورت دیجیتالی منتشر شد تا گیمرها بتوانند این بازی را تجربه کنند.
داستان بازی درباره استعمار انگلیس است که به بهانه آبادانی، بخشی از جنوب کشورمان را تصرف کرده و ما بهعنوان یاران رئیسعلی دلواری، به جنگ با انگلیسیها میرویم.
فریاد آزادی، قرار بود یک سهگانه باشد که در قسمت دوم، به دلاوریهای میرزا کوچک خان جنگلی در شمال ایران و دفاع او در برابر حملات روسیه و در قسمت سوم، به ستارخان و باقرخان و مبارزاتی که در آذربایجان انجام شده، پرداخته شود؛ اما همه چیز آنطور که استودیو پژواک میخواست، پیش نرفت.
مشکلات نشر فیزیکی که بازیهای ایرانی زیادی را گریبانگیر خود کرد و سرنوشت بسیاری از بازیسازان ایرانی را عوض کرد. عدهای بازیسازی را کنار گذاشتند، افراد دیگری روی به ساخت بازی برای پلتفرم موبایل آوردند، تعدادی در استودیوهای خارجی مشغول به کار شدند و بعضی از استودیوها نیز با تغییر برنامهها و اهداف خود، به ساخت بازی برای پلتفرم PC و کنسولها ادامه دادند.
- خرید بازی فریاد آزادی: تنگستان از هیولا
- ناخونک به بازی فریاد آزادی: تنگستان
- نقد و بررسی بازی فریاد آزادی: تنگستان
۸- فرزندان مورتا
- سازنده: استودیو فن افزار
- پلتفرمها: رایانههای شخصی، پلی استیشن ۴، اکس باکس وان، نینتندو سوییچ
- سال انتشار: ۱۳۹۸
فرزندان مورتا؛ بازیای که ۵ سال ساخت آن طول کشید و در ۲۴ ساعت پس از عرضه، تمام هزینههای ۵ ساله خود را جبران کرد. بازیای که در سایت متاکریتیک، امتیاز بسیار خوب ۸۲ را از منتقدان دریافت کرد و متأسفانه در ایران با حاشیههای تحمیلی و عامدانه اندک افرادی روبرو شد که در عرضه داخلی بازی، تأثیر گذاشت.
بازی Children of Morta در سبک روگ لایک با گرافیک پیکسلی خیرهکننده خود، داستان خانواده برگسونها را روایت میکند که تداعیگر عواطف، احساسات و ارزشهایی است که بهخوبی با آنها آشنا هستیم؛ عشق و امید، نفرت و خشم، تردید و اضطراب و در نهایت، فداکاریهایی که حاضریم در قبال آنها که زندگیشان برایمان مهم است، انجام دهیم.
فرزندان مورتا که بیش از ۱ میلیون نسخه در سراسر جهان فروش داشته، تبدیل به یک الگوی خوبی برای بازیسازان ایرانی شده تا بهتر بتوانند یک اثر را در قالب بازی، در بازار بینالمللی به فروش برسانند.
۹- سرگذشت
- سازنده: استودیو راسپینا
- پلتفرمها: رایانههای شخصی، پلی استیشن ۴، اکس باکس وان
- سال انتشار: ۱۳۹۸
سرگذشت یا همان Sojourn، خروجی استودیو راسپینا است که بعد از انتشار بازی ارتشهای فرازمینی، برنامهها و اهداف خود را در بازار بینالمللی، با تغییراتی در افراد تیم، ادامه دادند.
بازی سرگذشت، در سبک ماجرایی و پازل با دوربین اول شخص است که میتواند در کنار ایجاد یک حس آرامش و انتقال مفاهیم آموزنده، چالشبرانگیز بوده و ذهن شما را درگیر کند. رنگهایی که در جلوههای بصری بازی استفاده شده و نورپردازی بسیار خوبی که در ارتشهای فرازمینی هم شاهد آن بودیم، باعث ایجاد یک اتمسفر فوقالعاده در سرگذشت شده است.
این بازی توانست در بازار بینالمللی، بازخورد مثبتی از سوی گیمرها بگیرد و همچنین در سایت متاکریتیک، امتیاز خوب ۷۸ را از منتقدان دریافت کرد.
۱۰- سفیر عشق
- سازنده: استودیو رسانا شکوه کویر
- پلتفرم: رایانههای شخصی
- سال انتشار: ۱۳۹۹
بازی سفیر عشق، یک بازی اکشن هک اند اسلش سوم شخص است که داستان شخصیت خیالی به نام مهران ایرانی را روایت میکند که یکی از وفادارترین همراهان امام حسن (ع) بوده و پس از خیانت یاران به ایشان، سرخورده به ری، شهر آباء و اجدادیاش، بازگشته و تلاش میکند خود را در روزمره زندگی غرق نماید تا شاید غم این بیوفایی را از یاد ببرد.
گرافیک واقعگرایانه سفیر عشق، واقعاً زیبا و خیرهکننده است. اگرچه بازی جهانباز نیست، اما سازندگان تمام تلاش خود را کردهاند که شهری کامل، وسیع و با توجه به جزئیات بسازند.
در واقع سفیر عشق، سهگانهای است که در قسمت دوم با محوریت فصل قیام و در قسمت سوم با موضوع فصل انتقام، به اتمام میرسد.
سفیر عشق، اولینهای زیادی را به بازیسازی ایران وارد کرد و بعد از چند سال که تنور بازیهای PC در بازار داخلی خاموش شده بود، سفیر عشق سعی کرد تا با جریان سازی، قدمی در احیای صنعت بازیهای ویدیویی در ایران بردارد.
ناگفته نماند که حاشیههای بیخود و پوچ، دانسته یا ندانسته برای این بازی ایجاد شد که تأثیرات منفیای را به دنبال داشت.
بهنظر شما کدام بازی ایرانی طبق بازهی زمانی مشخصشده، جای آن در لیست بهترین بازیهای ایرانی یک دهه اخیر خالی است؟ نظرتان را با ما به اشتراک بگذارید.